Serdecznie zapraszam na najbliższą Mszę świętą ormiańskokatolicką

w niedzielę, 4 lutego o godz. 11.00

w Warszawie, w kaplicy Matki Bożej, ul. Łazienkowska 14.

Załączam także rozkład najbliższych mszy św. w naszym obrządku .

Za tydzień, 11 lutego zaczyna się ormiańska Czterdziestnica czyli Wielki Post.

Zachęcam, by wśród dobrych postanowień na ten okres znalazło się także takie:

spróbuję zaprosić na nasze ormiańskie msze św. kogoś z rodziny lub bliskich, 

bo przecież w naszej parafii jest wielu Ormian i ich sympatyków…

Z modlitwą ks. Józef Naumowicz

Szanowny Pan

Bogusław KOŚMIDER

Przewodniczący Rady Miasta Krakowa

Doniesienia prasowe o możliwości wzniesienia w Krakowie pomnika upamiętniającego pobyt żołnierzy armii tureckiej na ziemiach polskich zaboru austriackiego w czasie pierwszej wojny światowej, potwierdzone przez panią rzecznik prezydenta miasta, głęboko zbulwersowały społeczność Ormian polskich.

 

Wobec tego pomysłu wyrażamy nasze oburzenie i  stanowczy sprzeciw.

Właśnie w czasie trwania tej wojny władze imperium tureckiego podjęły decyzję o wymordowaniu ludności chrześcijańskiej, Ormian, Asyryjczyków i Greków w Anatolii i Mezopotamii, własnych obywateli, odwiecznych mieszkańców tych ziem. Jednym z dowodów tureckiej zbrodni są telegramy wysyłane do Waszyngtonu przez ówczesnego ambasadora Stanów Zjednoczonych w Turcji, Henry’ego Morgenthaua. W kluczowym telegramie czytamy:

Deportacje i ekscesy przeciw pokojowym Ormianom narastają i ze wstrząsających raportów naocznych świadków wynika, że kampania eksterminacji rasowej dzieje się pod pretekstem odwetu za rebelię. Protesty, jak i groźby są daremne i prawdopodobnie pobudzają rząd otomański do bardziej drastycznych środków, ponieważ jest on zdeterminowany wyprzeć się odpowiedzialności.

Rafał Lemkin, polski prawnik pochodzenia żydowskiego, studiujący tuż po wojnie na Uniwersytecie Jagiellońskim i na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie, potem twórca definicji ludobójstwa przyjętej przez Zgromadzenie Ogólne ONZ, pisał o tych straszliwych wydarzeniach:

W Turcji więcej niż 1 200 000 ludzi zostało zabitych bez żadnej innej przyczyny niż ta, że byli chrześcijanami. [...] Naród został zabity, a winni zostali uwolnieni. [...] Prześladowanie Ormian, silnego elementu chrześcijańskiego bytującego w samym sercu religii mahometańskiej, było nieuchronne ponieważ fundamentalne zasady Koranu stały w całkowitej opozycji do nauczania Chrystusa [...]. Nie było miejsca w imperium otomańskim dla ludzi wiary chrześcijańskiej. […] Zbrodnia została przeprowadzona systematycznie.

Wykonanie decyzji władz powierzono armii imperium. W bezwzględny sposób żołnierze tureccy zabijali mężczyzn, gwałcili kobiety, pędzili ludność cywilną w długich marszach śmierci przez pustynię, aż niemal wszyscy prześladowani zginęli.

W trakcie zagłady, około roku 1916, ormiańskokatolicki arcybiskup lwowski Józef Teodorowicz obmyślił plan ratunkowy, polegający na sprowadzeniu kilku tysięcy Ormian z Turcji do Galicji wschodniej, i osiedleniu ich pomiędzy Ormianami polskimi. Władze Austro-Węgier, sprzymierzone z ludobójczym reżimem tureckim, uniemożliwiły realizację zamiaru naszego arcybiskupa.

To z tych powodów apelujemy do Rady Miasta Krakowa o zablokowanie planu uczczenia żołnierzy armii, która jest winna zbrodni ludobójstwa ludności chrześcijańskiej w imię wojującego islamu.

Przypominamy fundamentalną powinność etyczną, o której pisał Rafał Lemkin:
Trzeba skłonić narody do zrozumienia, że atak na każdy z nich, to atak na wszystkie.

Oby to wskazanie znalazło odzew w społeczności miasta Krakowa i wśród wszystkich Polaków, przecież też dotkniętych w wieku XX mordami ludobójczymi.

W imieniu Zarządu i członków OTK,
oraz licznego grona sympatyków
p.o. Prezes OTK
Krzysztof Stefanowicz

Jak co roku, zapraszamy serdecznie na uroczystość Objawienia Pańskiego w obrządku ormiańskokatolickim.

Podczas liturgii celebrans dokona Chrztu Wody z udziałem czterech ojców chrzestnych.

Po mszach św. - spotkania świąteczno-noworoczne.

W niedzielę 7 stycznia w Warszawie, godz. 11.00, w kaplicy Matki Bożej Częstochowskiej, przy ul. Łazienkowskiej 14. Spotkanie - w tym samym miejscu.

Najważniejszym celem prowadzonych przez Fundację Kultury i Dziedzictwa Ormian Polskich projektów jest jak najszersze udostępnienie wszystkim zainteresowanym historycznych informacji o polskich Ormianach oraz ich miejscu w kulturze i historii kraju. 

Szczególne miejsce wśród projektów Fundacji zajmują te, które mają związek z archiwistyką i udostępnianiem zbiorów oraz opracowanych informacji przydatnych np. do badań genealogicznych.

Do poprzedniego numeru „Awedisu” dołączony został plan pod nazwą Ormiańskie Stare Powązki, dzięki któremu można się przekonać, jak licznie Ormianie i ich potomkowie uczestniczyli w życiu Warszawy od najdawniejszych czasów. Plan ten był także m.in. rozdawany przez harcerzy w okresie Zaduszek przy wejściach na cmentarz powązkowski. Plan powstał także w wersji online , gdzie dzięki wykorzystaniu nowych technologii można skorzystać z wirtualnej mapy cmentarza z dokładną lokalizacją grobów, obejrzeć fotografie, skorzystać z wyszukiwarki nazwisk, zapoznać się z życiorysami znanych postaci. Do wirtualnych Ormiańskich Starych Powązek można dotrzeć poprzez stronę www.archiwum.ormianie.pl w zakładce Cmentarze online . Dzięki intensywnym pracom nad identyfikacją warszawskich Ormian, na www.Wiki.Ormianie.pl powstały nowe biogramy wielu historycznych postaci zasłużonych dla rozwoju społecznego i gospodarczego stolicy.

Wirtualne Archiwum Polskich Ormian powiększyło się o nowe wyszukiwarki. Obok Ksiąg metrykalnych pojawiły się wyszukiwarki Duchowni oraz Pochowani na cmentarzach. W tej ostatniej zamieszczone już zostały dane wszystkich znanych nam Ormian i ich potomków pochowanych na Starych Powązkach w Warszawie (wraz z linkami wybranych postaci do ich biogramów w www.Wiki.Ormianie.pl) oraz dane z kilku pól (kwater) Cmentarza Łyczakowskiego we Lwowie; publikowanie danych z kolejnych pól będzie kontynuowane. W wyszukiwarce ksiąg metrykalnych pojawiły się nowe indeksy, a wśród nich dane z księgi małżeństw parafii ormiańskokatolickiej w Śniatynie, którą Fundacja skopiowała w poprzednim roku, z ksiąg zapowiedzi parafii w Horodence (1858–1890), Kut (1893–1953) oraz Tyśmienicy (1879–1922). Niemal wszystkim wpisom towarzyszą skany odpowiednich, oryginalnych fragmentów ksiąg. W wyszukiwarce Duchowni znajdują się informacje z 15 szematyzmów archidiecezji lwowskiej obrządku ormiańskiego. I te prace będą kontynuowane. Co ważne, w każdej wyszukiwarce jest aktualna informacja o tym, co już zostało zindeksowane, a co jeszcze jest do zindeksowania.

Proszę przyjąć wyrazy serdecznej pamięci i jedności w czasie tych wielkich świąt Bożego Narodzenia , 

a także życzenia wszelkiego błogosławieństwa od Tego, który dla nas i dla naszego zbawienia stał się człowiekiem.

Z modlitwą – ks. Józef Naumowicz

Najbliższe msze św. ormiańskokatolickie:

6 stycznia, godz. 11.00, w Gliwicach, w kościele Świętej Trójcy 

6 stycznia, godz. 16.00,  we Wrocławiu, w kościele Bożego Ciała, ul. Bożego Ciała 1 

7 stycznia w Warszawie, godz. 11.00, w kaplicy Matki Bożej, przy ul. Łazienkowskiej 14.

Księgarnia Akademicka właśnie wydała trzy nowe, ormiańskie publikacje.

Zapisy sądu duchownego Ormian miasta Lwowa za lata 1564–1608 w języku ormiańsko-kipczackim  w opracowaniu prof. Edwarda Tryjarskiego. Jest to tom obejmujący okres wcześniejszy w stosunku do wydanego w 2010 roku tomu dla lat 1625–1630. Publikacja z 2017 roku jest pierwszym tomem z serii Pomniki dziejowe Ormian polskich przygotowywanych pod kierunkiem prof. Krzysztofa Stopki w ramach Fundacji Kultury i Dziedzictwa Ormian Polskich z dotacji Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki. 

Czasopismo naukowe "Lehahayer" nr 4, poświęcone historii i kulturze polskich Ormian. Tom pod redakcją dr hab. Andrzeja A. Zięby i prof. Krzysztofa Stopki zawiera artykuły siedmiu badaczy. Artykuły poruszają zagadnienia z szerokiego spektrum dziedzin: od demografii historycznej, przez historię społeczną, po biografistykę, w zakresie chronologicznym od XVII do XX w. Są to: Jakuba Kopczyńskiego "Struktura i finanse gminy ormiańskiej we Lwowie w świetle rękopisu Dzieje Ormian lwowskich od r. 1649 – aż do r. 1713 (Ossolineum nr 1646/II)"; Andrzeja Glińskiego "Niedotrzymanie kontraktu zaręczynowego u Ormian polskich (na przykładzie procesu sądowego z 1698 roku w Stanisławowie)"; Joanny Sławińskiej "Paschalis (Arutiun) Jakubowicz i trzy pasy kontuszowe w zbiorach Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego"; Jakuba Bera "Ormianie polscy w Besarabii"; Franciszka Wasyla "Nieznana metryka zaślubionych ormiańskotaloickiej parafii w Kutach z lat 1868–1882. Uwagi źródłoznawcze i edycja"; Magdaleny z Łukasiewiczów Bernackiej "Poeta, jego biografia i kontekst rodzinny biografii"; Marii Łukasieiwcz "Stanisław Barącz. Osobowość twórza niewidomego poety" (fragment). Czasopismo ukazało się dzięki dotacji Fundacji Lanckorońskich i Uniwersytetu Jagiellońskiego. Wcześniejsze numery Czasopsia do kupienia w Księgarni Akademickiej .

Ukazał się trzydziesty trzeci, zimowy numer "Awedisu". W Słowie od redakcji czytamy:

Niewiele chyba było takich rocznic w historii polskich Ormian jak ta – 650 lat diaspory ormiańskiej w Polsce. Wydarzeń ormiańskich było wyjątkowo dużo, a o tej rocznicy, jak i o 25-leciu nawiązania stosunków dyplomatycznych pomiędzy Polską i Armenią, mówiły wszystkie ważniejsze media i słyszeli z pewnością wszyscy Ormianie w Polsce. O wydarzeniach pisaliśmy, piszemy i będziemy pisać.

Patrząc i uczestnicząc w tych wszystkich pięknych uroczystościach, które służą popularyzacji wiedzy o Ormianach jak Polska długa i szeroka, możemy też spróbować zatrzymać się na chwilę i zastanowić się, czy nie warto zadać sobie pytania: co ta rocznica oznacza dla nas samych? Czy myślimy o dziedzictwie Ormian polskich jak o naszym własnym, czy też czujemy, że wymyka się ono nam i ginie w pomroku dziejów? Czy czujemy się dobrze w naszych środowiskach, czy też drążą je podziały i niesnaski? Jaka będzie przyszłość Ormian w tym kraju?

Na te i inne pytania każdy może odpowiedzieć sobie sam. Tymczasem najważniejszym przesłaniem rocznicy pozostanie świadomość, że Ormianie w Polsce żyją już wiele wieków, a Polska wciąż stanowi dla nich gościnne i atrakcyjne miejsce, gdzie mają szansę znaleźć lepsze życie. Mamy nadzieję, że tak zostanie na długo.

Zapraszamy do lektury. Trzydziesty trzeci numer „Awedisu” dostępny jest również na stronie internetowej www.awedis.ormianie.pl .

Uroczystość zorganizowaną 11 grudnia 2017 r. w Warszawie, w "Przystanku historia" Instytutu Pamięci Narodowej, rozpoczął Janusz Wasylkowski, prezes i jeden z założycieli Instytutu Lwowskiego. Jedną z najaktywniejszych osób działających w IL jest Bogdan Kasprowicz i to właśnie on, razem z trzema innymi działaczami, został odznaczony Medalem Gloria Artis. Z kolei wśrod uhonorowanych okolicznościowym medalem przez IL znaleźli się: Grażyna Kasprowiczowa - za organizowanie wyjazdów polskich dzieci i młodzieży na ziemię lwowską - i Związek Ormian w Polsce im. Ks. Abpa Józefa Teodorowicza - za wieloletnią współpracę z IL.

Opublikowany został też jubileuszowy numer "Rocznika Lwowskiego", w którym znalazły się artykuły o tematyce ormiańskiej: Krzysztofa Stopki "Początki biskupstwa ormiańskiego we Lwowie"; "Rok Ormian polskich 2017"; "Przemówienie Bogdana St. Kasprowicza w katedrze na Wawelu 20 stycznia 2017 r."; Jurija Smirnowa "Bronisława Wójcik-Keuprulian - muzykolog, działaczka Archidiecezjalnego Związku Ormian".

Uroczystość 11 grudnia zakończył występ Teatru Performer przejmującymi słowami X-wiecznego ormiańskiego poety i filozofa, św. Grzegorza z Nareku, oraz, w lekkim repertuarze, lwowską poezją i piosenką.

mag

Archiwum Główne Akt Dawnych oraz Instytut Historyczny Uniwersytetu Warszawskiego

uprzejmie zapraszają na promocję książki

Stanisława Jaśkowskiego, Dariusza Kołodziejczyka i Piruzy Mnatsakanyan

Stosunki dawnej Rzeczypospolitej z Persją Safawidów i katolikosem w Eczmiadzynie w świetle dokumentów archiwalnych

która odbędzie się we wtorek, 19 grudnia 2017 r. o godzinie 12.00 w Sali Balowej Pałacu Raczyńskich Warszawa, ul. Długa 7 (AGAD). 

Zaproszenie w pdf